Franczyza zamiast franchise

Środa
16.05.2001
Rada Języka Polskiego ma głos
 

Na przełomie 2000 i 2001 roku dwanaście przedsiębiorstw utworzyło wspólnie Polską Organizację Franczyzodawców. Jednym z pierwszych celów POF było uporządkowanie terminologii związanej z pojęciem franczyzy.

Angielski termin franchise i jego pochodne są różnie tłumaczone na język polski. Na przykład angielskie „franchisee" tłumaczone jest jako: franchisobiorca, franszyzobiorca, franchise-biorca, franchisingobiorca, biorca franszyzy, itp. Dodatkowym kłopotem jest angielska pisownia, która czytana fonetycznie po polsku daje zupełnie inne brzmienie niż w angielskim oryginale; odwrotnie niż ze słowem marketing nie nastręczającym podobnych problemów.

W związku z tym z inicjatywy Grzegorza Chmielarskiego, Prezesa Polskiej Organizacji Franczyzobiorców, zwrócono się do Rady Języka Polskiego z propozycją spolszczenia terminologii związanej z pojęciem franczyzy.

POF zaproponowała uporządkowanie terminologii poprzez:

  • spolszczenie angielskiego pojęcia „franchise" za pomocą polskiego „franczyza" i potraktowanie go jako podstawy słowotwórczej terminów pochodnych.
  • przyjęcie polskiej pisowni przez „cz" - dzięki temu uzyskamy zbieżność fonetyczną z oryginałem angielskim i jednocześnie odróżnienie od pojęcia "franszyza" stosowanego w dziedzinie ubezpieczeń,

Proponowane przez POF terminy były następujące:

  1. Franczyza (ang. franchise) - prawa i obowiązki będące przedmiotem umowy pomiędzy franczyzodawcą a franczyzobiorcą.
  2. Franczyza (ang. franchising) - udzielenie praw (i przyjęcie obowiązków) poprzez zawarcie umowy franczyzy; jako drugie znaczenie tego słowa.
  3. Umowa franczyzy (ang. franchise agreement) - umowa pomiędzy franczyzodawcą a franczyzobiorcą, której przedmiotem jest franczyza będąca sumą określonych praw i obowiązków.
  4. Franczyzobiorca (ang. franchisee) - strona umowy uzyskująca prawa (i przyjmująca obowiązki) składające się na franczyzę; analogicznie jak: kredyt -kredytobiorca.
  5. Franczyzodawca (ang. franchisor) - strona umowy udzielająca praw (i nakładająca obowiązki) składających się na franczyzę; analogicznie jak: kredyt - kredytodawca.

Rada Języka Polskiego przychyliła się do propozycji Polskiej Organizacji Franczyzodawców. Zdaniem Prof.dr.hab. Andrzeja Markowskiego, Przewodniczącego Rady Języka Polskiego spolszczony termin - franczyza - ma jasną, jednoznaczną pisownię, nie odbiegającą od wymowy. Wyrazy pochodne: franczyzodawca i franczyzobiorca są utworzone zgodnie z polskimi regułami słowotwórczymi. Zestawienie umowa franczyzy jest także poprawne. Pewien kłopot może jedynie sprawiać to, że termin franczyza został obciążony dwoma znaczeniami.

- Mam jednak nadzieję, że w konkretnych tekstach handlowych będzie zawsze wiadomo, o które znaczenie chodzi – napisał Prof. Markowski w liście do Polskiej Organizacji Franczyzodawców.

Opracował: Arkadiusz Słodkowski
(na podstawie materiałów dostarczonych przez McDonald’s Polska)


ekspert, członek zarządu Polskiej Organizacji Franczyzodawców

POPULARNE NA FORUM

Planuję założyć własną działalność - od czego zacząć?

Najlepiej zacząć od kupna gotowej spółki . Zakup gotowej spółki daje pewność, że firma istnieje i ma już zarejestrowany kapitał zakładowy, co może być ważne z...

33 wypowiedzi
ostatnia 08.01.2024
Oszukani przez franczyzodawcę

Wspolpraca z firma Ship Center jako franczyzobiorca??? ODRADZAM SPRAWDZ ICH UMOWE U SWOJEGO PRAWNIKA, jest ona jednostronna i ukierunkowana na kary umowne ktore sobie sami...

48 wypowiedzi
ostatnia 22.09.2023
Czy na odzieży można jeszcze zarobic?

Ja kupuję na hurtowni stradimoda.pl od jakiegoś roku nie zawiodłam się doradzą zawsze dobrze dbają o klienta a uwierzcie mi jest dużo hurtowni które chcą tylko...

40 wypowiedzi
ostatnia 22.09.2023
piszę pracę na temat franchisingu :)

hej, tez poszukuję danych, znalazłaś coś może oprócz ilości placówek i marek franczyzowych?

14 wypowiedzi
ostatnia 24.05.2023
Sukcesja w Intermarché i Bricomarché

przeciez to złodzieje

1 wypowiedzi
ostatnia 04.05.2023
piszę pracę na temat franchisingu :)

Szukam szcegółowego raporty na temat franczyzy w latach przed pandemią i po. Rozumiem że osttani raport opublikowany był za rok 2010 ale niestety jego również nię mogę...

14 wypowiedzi
ostatnia 23.04.2023
Praca magisterska - licencjacka o franchisingu

Witam, Jestem studentką III roku Finansów i Rachunkowości na Uczelni Łazarskiego w Warszawie. Obecnie prowadzę badania w ramach seminarium dyplomowego. Poniższa ankieta...

211 wypowiedzi
ostatnia 13.03.2023
Hodowla psów: Trudne życie hodowcy

Znam osoby gdzie rocznie zarabiają 300 tys złotych prosze nie łżeć że hodowla się nie opłaca.

4 wypowiedzi
ostatnia 10.02.2023