Cel musi być SMART

SMART to akronim od pięciu angielskich słów: simple, measurable, achievable, relevant, timely defined. Jaki więc powinien być cel?

Simple – prosty i konkretny
Cel nie może być ogólnikowy. Należy prosto, ale dokładnie określić, co chcesz osiągnąć. Jak często słyszałeś, gdy ktoś mówi do dziecka: „zajmij się nauką”? To typowy błąd. Gdy chcemy, aby dziecko naprawdę się czegoś nauczyło, trzeba wydać konkretne polecenie, np. „Przeczytaj tekst z podręcznika na stronach 49-62”. A w firmie? Źle sformułowany cel będzie wyglądał następująco: wzrost zadowolenia klienta, zwiększenie sprzedaży. Ale już: zwiększenie sprzedaży o 10 proc. w stosunku do poprzedniego roku – jest w porządku.

Measurable – mierzalny
Czyli tak sformułowany, by można było liczbowo wyrazić lub inaczej zmierzyć stopień jego realizacji. Cel powinien mieć ściśle określone parametry. Musimy wiedzieć, kiedy ma się rozpocząć i zakończyć oraz jakie etapy zawierać. Powinniśmy też ustalić, po czym poznamy, że dany etap został ukończony. Wróćmy do dziecka. Zleciliśmy mu zapamiętanie treści z konkretnych stron. Jeżeli będzie nam potrafiło opowiedzieć, czego dotyczył tekst, będzie to znak, że zadanie zostało wykonane. A więc zmierzymy to.

Achievable – osiągalny
Tzn. możliwy do realizacji. Cel zbyt ambitny podkopuje wiarę w jego osiągnięcie i zmniejsza motywację. Załóżmy, że masz w firmie wiele faktur, za które nie dostajesz zapłaty w terminie. Zlecasz komuś, aby zdyscyplinował dłużników i zmniejszył liczbę przeterminowanych należności o połowę. Tylko czy będzie to osiągalne? Raczej się zastanów, czy w ogóle masz odpowiednio przeszkoloną kadrę w kierunku windykacji. Jeżeli nie, to aby osiągnąć cel, najpierw zrób szkolenie wybranej osobie lub zleć windykację specjalistycznej firmie.

Relevant – istotny, mający znaczenie
Cel powinien być ważnym krokiem naprzód, a jednocześnie musi stanowić określoną wartość dla tego, kto będzie go realizował. Należy obrać taki cel, aby np. realizujący go pracownicy mogli się z nim utożsamić. Tylko wtedy, gdy uznają, że jest słuszny i ma sens, będą skutecznie dążyć do jego osiągnięcia. Dobrym na to sposobem jest po prostu uzgadnianie zadań z pracownikami.

Timely defined – określony w czasie
Cel musi mieć termin, w jakim chcemy go osiągnąć. Gdy mamy harmonogram, w którym widnieje data początku i zakończenia realizacji celu głównego, jak również jego poszczególnych etapów – wiemy, czego się trzymać. Nasze działanie i zarządzanie czasem jest skuteczne. Najczęstszym błędem jest przyjęcie nierealistycznego założenia, że wykonamy zadanie w zbyt krótkim terminie.