Utrata statusu uniemożliwi korzystanie z pomocy publicznej

W ostatnim czasie coraz częściej pojawiają się alarmistyczne opinie dotyczące możliwości utraty od 1 stycznia 2005 r. przez szeroką kategorię przedsiębiorców statusu małych i średnich przedsiębiorców. Jest to niezwykle istotne ze względu na możliwość korzystania przez te podmioty z pomocy publicznej.

Mikroprzedsiębiorcy

Pierwszą zauważalną różnicą w stosunku do dotychczas obowiązującego stanu prawnego jest wprowadzenie do polskiego ustawodawstwa definicji „mikroprzedsiębiorstwa”. Zgodnie z tą definicją mikroprzedsiębiorcą jest taki przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące kryteria:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.

Jak liczyć równowartość obrotu netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych wskazują przepisy art. 107 u.s.d.g.

Mały przedsiębiorca

Małym przedsiębiorcą jest przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczy równowartości w złotych 10 milionów euro.

Zmianom uległy kwoty obrotu. W zakresie przychodu netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych poprzednio była mowa o równowartości 7 milionów euro, natomiast jeżeli chodzi o sumę aktywów, granicą była równowartość w złotych 5 milionów euro.

Średni przedsiębiorcy

Średnim przedsiębiorcą w rozumieniu art. 106 u.s.d.g. jest przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

Zmiany obserwujemy w kryteriach kwotowych. Maksymalny roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych podniesiono z wartości 40 milionów euro do 50 milionów euro, natomiast dopuszczalną sumę aktywów podniesiono z wartości 27 milionów euro do kwoty 43 milionów euro.

Zwraca uwagę jeszcze jedna istotna, choć niezbyt rzucająca się w oczy zmiana. Otóż art. 55 prawa działalności gospodarczej jednoznacznie rozgraniczał średnich przedsiębiorców od małych, używając wyrazów: za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę niebędącego małym przedsiębiorcą... Wynikał z tego logiczny wniosek, że albo się było średnim przedsiębiorcą, albo małym. W nowych przepisach takiego jednoznacznego rozgraniczeni nie ma, co prowadzi do uprawnionej konkluzji, że będąc mikroprzedsiębiorcą jest się jednocześnie małym i średnim przedsiębiorcą, a będąc małym przedsiębiorcą jest się jednocześnie średnim przedsiębiorcą. Rozwiązanie to jest zgodne z art. 2 rekomendacji Komisji Europejskiej nr 2003/361/EC.

Wyłączenia4>

Art. 108 ustawy wprowadza regułę, zgodnie z którą, pomimo że przedsiębiorca spełnia kryteria określone w art. 104-106, nie może być mikroprzesiębiorcą, małym przedsiębiorcą albo średnim przedsiębiorcą ze względu na to, że jego „właścicielem” jest określony podmiot. Do kategorii podmiotów, których uprawnienia właścicielskie w stosunku do przedsiębiorcy wyłączają stosowanie w stosunku do tego przedsiębiorcy art. 104-106 ustawy, należą: inni przedsiębiorcy, Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego.

Więcej: Konrad Borowicz, Gazeta Prawna, 13 października 2004