Ustawa o domach składowych

Z dniem 4 stycznia 2001 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o domach składowych oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, Kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw [Dz. U. nr 114, poz. 1191]. Ustawa reguluje działalność domów składowych oraz wydawania dowodów składowych, które mają usprawnić obrót handlowy.

Domy składowe będą przechowywać: a) towary rolne, tj. surowce, półprodukty i produkty określone w przepisach o statystyce publicznej jako rolno-spożywcze, lub b) towary przemysłowe, tj. surowce, półprodukty i produkty inne niż towary rolne. Domy składowe prowadzić mogą osoby fizyczne, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe lub spółki: jawna, komandytowa, z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjna, komandytowo-akcyjna. Na jego prowadzenie muszą uzyskać zezwolenie: ministra gospodarki - przedsiębiorcy przyjmujący na skład towary przemysłowe; ministra rolnictwa - deponujący artykuły rolne i spożywcze.

W domach składowych może deponować towar każdy, czyje produkty będą spełniać określone warunki (określi je rozporządzenie Rady Ministrów), m.in. rolnicy, producenci, hurtownicy. Składający towar otrzyma od domu składowego dowód składu, na podstawie którego będzie można uzyskać kredyt, zabezpieczony na złożonym towarze. Dowód składa się z dwóch części: rewersu ? składowego dowodu posiadania oraz warrantu ? składowego dokumentu zastawniczego (art. 23 ust. 2 ustawy). Obie części można przenosić przez indos łącznie lub oddzielnie (zastosowanie mają przepisy o indosie z prawa wekslowego). Rewers zachowa dom składowy, a warrant zostanie wręczony deponującemu towar.

Nadzór nad domami przechowującymi towary przemysłowe sprawuje minister gospodarki, a artykuły rolne - minister rolnictwa oraz Inspekcja Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych. Domy składowe wchodzą w skład Izby Domów Składowych, która ma osobowość prawną. Jej siedziba ma się znajdować w Warszawie. Izba będzie działać na podstawie statutu, który zatwierdzi minister rolnictwa w porozumieniu z ministrem gospodarki.

Izba utworzy składowy fundusz gwarancyjny. Jego obowiązkowymi członkami będą domy składowe, które przechowują towary rolno-spożywcze. Środki gromadzone na nim będą pochodzić ze składek przedsiębiorstw i zostaną przeznaczone na pokrycie roszczeń posiadaczy dowodów składowych lub ich części z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy składu.

Zgodnie z art. 69 ustawy, w ciągu 6 miesięcy od wejścia w życie ustawy minister rolnictwa ma zwołać w Warszawie posiedzenie walnego zgromadzenia Izby Domów Składowych w celu przeprowadzenia wyboru władz oraz powołania składowego funduszu gwarancyjnego.

W związku z powyższymi regulacjami ustawa wprowadza też liczne zmiany w innych przepisach; najważniejsze z nich to zmiany w kodeksie cywilnym, dotyczące regulacji umowy składu (tytuł XXX w księdze trzeciej kodeksu cywilnego ? przepisy art. 853 8599).