Bat na złodzieja

Z badań Euler Hermes i Uniwersytetu Szczecińskiego wynika, że w 2010 ofiarami nieuczciwych pracowników padło 77 proc. przedsiębiorstw, rok wcześniej nadużycia zanotowano w 90 proc. firm. Najczęściej pojawiającym się przewinieniem są kradzieże, na które narzeka 43 proc. przedsiębiorców, przywłaszczenia mają miejsce w 23 proc. badanych firm, a 16 proc. przedsiębiorców zmaga się z oszustwami w firmie. Pracodawcy wskazywali również na: wyłudzenia towaru, działalność konkurencyjną, oświadczenia nieprawdy i nadmierne wydatki.

- Skala problemów bardzo się różni – może dotyczyć zarówno przywłaszczenia przez pracownika paliwa ze służbowego samochodu, nieuprawnionego wykorzystywania firmowego telefonu czy sprzętu biurowego, ale także kradzieży powierzonego towaru lub maszyn - wyjaśnia Kamil Markiewicz z Działu Prawnego D.A.S., Towarzystwa Ubezpieczeń Ochrony Prawnej.

Zatrudniając pracownika musimy obdarzyć go zaufaniem. Jednocześnie delegowanie na pracownika kolejnych obowiązków i uprawnień daje mu coraz większe pole do nadużyć. Wraz z kolejnymi gadżetami, czy kosztownymi narzędziami pracy, rośnie liczba osób, które wykorzystują mienie pracodawcy do prywatnych celów. Właściciele firm nie są jednak bezbronni i w walce z nieuczciwymi pracownikami mogą wykorzystać coraz więcej narzędzi.

Na ratunek pracodawcy

Podstawową sankcją przewidzianą w Kodeksie Pracy za działanie na szkodę pracodawcy i ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych, jest zwolnienie dyscyplinarne, czyli rozwiązanie umowy o pracę z winy pracownika w trybie natychmiastowym bez wypowiedzenia. Jeżeli przedsiębiorca ma oczywiste dowody kradzieży obciążające pracownika, to może go zwolnić nie czekając na uzyskanie wyroku sądu. Trzeba jednak pamiętać, że umowę można rozwiązać z winy pracownika bez wypowiedzenia w ciągu miesiąca od uzyskania informacji o wydarzeniu uzasadniającym zwolnienie. Decyzja o wydaleniu dyscyplinarnym powinna być również skonsultowana z zakładową organizacją związkową.

Pracodawca może także wymagać od pracownika pokrycia kosztów wynikających z wyrządzonej przez niego szkody. Kodeks pracy mówi o odpowiedzialności ogólnej, oraz odpowiedzialności za mienie powierzone z obowiązkiem zwrotu lub wyliczenia się.

- Pracownicy, którzy wyrządzili szkodę nieumyślnie muszą pokryć koszty wyrządzonej szkody w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez przedsiębiorcę. Jeśli pracownik wyrządzi szkodę naumyślnie, to musi pokryć koszty rzeczywistej straty oraz utraconych przez pracodawcę korzyści - mówi Kamil Markiewicz.

Pracownik odpowiada materialnie za całą wartość mienia mu powierzonego. Do grupy tej zalicza się: pieniądze, papiery wartościowe, kosztowności, towary, narzędzia oraz odzież i obuwie robocze.

Pracodawca może domagać się od pracownika nie tylko pokrycia wyrządzonych przez niego strat, ale również rekompensaty za utracone korzyści. Jeśli nieuczciwy pracownik nie chce naprawić wyrządzonej szkody, to pracodawca może dochodzić swoich praw przed sądem. Przestępstwami ściganymi z urzędu są: kradzież i przywłaszczanie. W procesie karnym pracodawca może wystąpić jako poszkodowany i domagać się naprawienia szkody.

(mak)