Nadzwyczajna zmiana warunków
Zgodnie z art. 3571 kodeksu cywilnego jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Rozwiązując umowę sąd może w miarę potrzeby orzec o rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym.
Przez nadzwyczajną zmianę stosunków należy rozumieć okoliczność nieprzewidywalną, nagłą, o charakterze wyjątkowym, niezależne od woli stron. Może to być katastrofa, stan wojny, klęska żywiołowa, nieurodzaj, długotrwała susza, pożar, powódź czy strajk generalny, choć nie tylko. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2007 r. w sprawie III CSK 452/2006 uznano, iż zmiana przepisów podatkowych może być uznana za nadzwyczajną zmianę stosunków, której nie można było przewidzieć przy zawieraniu umowy, co uzasadnia ingerencję sądu w warunki tej umowy.
Często spotykane sytuacje dające podstawę do rozwiązania umowy związane są ze znacznym wzrostem ceny surowca potrzebnego do wytworzenia danej rzeczy.
Przykład
Alfa Sp. z o.o. jest producentem kabli miedzianych. Z jednym ze swoich odbiorców podpisała 3 letnią umowę, w której strony ustaliły ceny towarów. Po niespełna roku obowiązywania kontraktu cena miedzi wzrosła dwukrotnie. W tej sytuacji Alfa może rozwiązać umowę powołując się na nadzwyczajną zmianę stosunków.
Spełnienie świadczenia ma być połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą. W pierwszej sytuacji wykonanie umowy jest co prawda obiektywnie możliwe, jednakże jest nieadekwatne do przyjętych zobowiązań. Dotyczy to chociażby braku odpowiednich urządzeń lub części zamiennych. Kwestia rażącej straty nie budzi wątpliwości – jest to strata na tyle wysoka, że nie może być uznana za stratę normalną w stosunkach gospodarczych.
Należy podkreślić, iż nieprzewidywalność zmiany stosunków winna istnieć w dniu zawarcia umowy.
Nie można skorzystać z dobrodziejstwa regulacji zawartej w art. 3571 k.c. kiedy trudności z wykonaniem zobowiązania są związane z ryzykiem prowadzenia działalności gospodarczej. Powyższe potwierdził SN w wyroku z dnia 7 grudnia 2007 r. (sygn. III CSK 172/07). Przedmiotem rozpatrywanej skargi kasacyjnej był niespłacony kredyt, przy czym kredytobiorcy powoływali się na pogorszenie koniunktury gospodarczej, która doprowadziła prowadzoną działalność do upadku. W ocenie Sądu taka sytuacja nie była nadzwyczajną zmianą stosunków, a co za tym idzie nie uzasadniała zmniejszenia obciążeń wynikających z umów zawartych przez przedsiębiorcę.
Kancelaria Prawna Skarbiec
adw. Tomasz Poznański
Kancelaria Prawna Skarbiec
PRZECZYTAJ ARTYKUŁY
Kasowy PIT mógłby być rewolucją w rozliczeniach podatkowych dla przedsiębiorców. Na czym miałaby polegać?
Polscy przedsiębiorcy przy wypłacie dywidend i innych należności na rzecz podmiotów zagranicznych wciąż mają wiele wątpliwości.
Firmy ukarane przez fiskus przed 6 czerwca 2023 roku powinny zrewidować prawidłowość wysokości nałożonych na nich sankcji.
Gospodarcze powiązanie obiektów nie może decydować o opodatkowaniu ich jako całości podatkiem od nieruchomości – tak zadecydował Sąd Najwyższy.
Trzeba spełnić konkretne wymogi, żeby klient miał dwa tygodnie, a nie rok na odstąpienie od umowy, gdy zamówiony przez niego bezpłatny okres próbny przekształcił się automatycznie w abonament płatny.
NAJCZEŚCIEJ CZYTANE
Balijski masaż, ręcznie robiona biżuteria, a może decluttering – Polacy nie oszczędzają na wygodzie. Na jakich produktach i usługach premium można dzisiaj zarobić?
Rozważasz otwarcie firmy? Najpierw zainwestuj w subskrypcję miesięcznika "Własny Biznes FRANCHISING" i sprawdź, jaki biznes się opłaca! Tego nie przeczytasz w internecie! Cena rocznej subskrybcji to 59 zł – oszczędzasz czas i 61 zł. Nowe wydanie wyślemy co miesiąc pocztą na wskazany adres, a przesyłka nic Cię nie będzie kosztować.
Żeby myśleć o otwarciu własnego McDonalda nie wystarczą tysiące ani setki tysięcy złotych . Potrzeba więcej. Ile? I co franczyzobiorca Złotych Łuków dostanie w zamian?
– Przy rzemieślniczej produkcji nie da się konkurować cenowo z lodami przemysłowymi. Jednak jakość przyciąga, nawet jeśli cena jest wyższa – mówi Dariusz Stykowski, współwłaściciel Autorskich Lodów Piccolo.
Planujesz zostać franczyzodawcą i chcesz rozwinąć sieć, ale nie wiesz jak? Eksperci od franczyzy podpowiedzą, jak to zrobić.
POPULARNE NA FORUM
Planuję założyć własną działalność - od czego zacząć?
Najlepiej zacząć od kupna gotowej spółki . Zakup gotowej spółki daje pewność, że firma istnieje i ma już zarejestrowany kapitał zakładowy, co może być ważne z...
Oszukani przez franczyzodawcę
Wspolpraca z firma Ship Center jako franczyzobiorca??? ODRADZAM SPRAWDZ ICH UMOWE U SWOJEGO PRAWNIKA, jest ona jednostronna i ukierunkowana na kary umowne ktore sobie sami...
Czy na odzieży można jeszcze zarobic?
Ja kupuję na hurtowni stradimoda.pl od jakiegoś roku nie zawiodłam się doradzą zawsze dobrze dbają o klienta a uwierzcie mi jest dużo hurtowni które chcą tylko...
piszę pracę na temat franchisingu :)
hej, tez poszukuję danych, znalazłaś coś może oprócz ilości placówek i marek franczyzowych?
Sukcesja w Intermarché i Bricomarché
przeciez to złodzieje
piszę pracę na temat franchisingu :)
Szukam szcegółowego raporty na temat franczyzy w latach przed pandemią i po. Rozumiem że osttani raport opublikowany był za rok 2010 ale niestety jego również nię mogę...
Praca magisterska - licencjacka o franchisingu
Witam, Jestem studentką III roku Finansów i Rachunkowości na Uczelni Łazarskiego w Warszawie. Obecnie prowadzę badania w ramach seminarium dyplomowego. Poniższa ankieta...
Hodowla psów: Trudne życie hodowcy
Znam osoby gdzie rocznie zarabiają 300 tys złotych prosze nie łżeć że hodowla się nie opłaca.