Lider jak z amerykańskiej armii
Od czasów pandemii świat biznesu dynamicznie się zmienia i jest pełen wyzwań, a to wymaga od menedżerów i szefów firm przede wszystkim kompetencji w obszarze zarządzania zmianą. Obserwacja, wyciąganie wniosków, elastyczność oraz adaptacja do zmian to określenia, które coraz częściej wymieniane są za jedne z najbardziej pożądanych u liderów zarządzających zespołami bez względu na ich wielkość.
– Wszystko przez to, że funkcjonujemy w świecie VUCA. Ta koncepcja, której termin został ukuty na potrzeby amerykańskiej armii kilkadziesiąt lat temu. Od dziesięciu lat spotykam się z VUCA w biznesie, ale obecnie w naszych oczach świat jest wyjątkowo VUCA przez pandemię i wojnę w Ukrainie – mówi Monika Chutnik, trener biznesu i ekspert zarządzania międzykulturowego pracujący z liderami największych międzynarodowych organizacji.
VUCA to akronim, czyli skrót składający się z pierwszych liter wyrazów w języku angielskim: V jak „volatilty” (zmienność), U jak „uncertainty” (niepewność), C jak „complexity” (złożoność) oraz A jak „ambiguity” (niejednoznaczność).
– Wielu przedsiębiorców ten zmieniający się w nieprzewidywalny sposób świat odbiera jako wymówkę, że żyjemy w trudnych czasach, ponieważ nie można czegokolwiek zaplanować. Tylko czy np. lata 90. były bardziej stabilne i przewidywalne niż obecnie? Trudno powiedzieć. Po prostu moim zdaniem teraz potrzebne są inne sposoby działania. „Niczego w życiu nie należy się bać, należy to zrozumieć”, powiedziała wielka kobieta naszej polskiej i światowej nauki, Maria Skłodowska-Curie. Zgadzam się z nią całkowicie. Uważam, że dobry lider w świecie VUCA dostrzeże możliwości, ponieważ dzięki konkretnej wiedzy może pozwolić sobie na elastyczność, zwinność i różnorodność. Hasło VUCA może być triggerem do generowania rozwiązań – podkreśla Monika Chutnik.
Najlepszy? Niekoniecznie
Nie ma wątpliwości co do tego, że coraz trudniej jest przewidzieć trendy czy wydarzenia, które mogą wpłynąć na biznes („volatilty” – zmienność). Rynek nowych technologii cały czas zaskakuje, nie jest łatwo za nim nadążyć.
– Przykładem jest oprogramowanie w komputerach. Rozmawiałam niedawno z ekspertem z branży IT, który sam zaznaczył, że jest coraz więcej ultraspecjalistów znających się na bardzo wąskich obszarach merytorycznych, co kiedyś było niemożliwe, ponieważ wiedza jednego informatyka, który znał podstawowe parametry sprzętu, wystarczała – mówi Monika Chutnik. – W związku z tym, że coś, co wczoraj było aktualne, a dziś zostało wyparte przez coś innego, przed liderami stoi konieczność „agile”, czyli zwinnego działania. To koncepcja szybkiego reagowania na zmianę otoczenia i pracy zespołowej. Dobry lider powinien posiadać chęć ciągłej edukacji i być głodny wiedzy. Nie powinien bać się błędów i pomyłek tylko nauczyć się wyciągać z nich cenne lekcje i wnioski. Przeszkadza w tym potrzeba u lidera bycia cały czas najlepszym. To postawa blokująca chęć nauki. Tego typu lider zamiast uczyć się nowych rozwiązań i podejścia żyje w nieustającym strachu, że ktoś w firmie go zdetronizuje z pozycji numer jeden. Niestety, często podczas szkoleń spotykam taką postawę u liderów. W efekcie „najlepszy lider” budzi strach w zespole, który także ma prawo do błędów. Dobry przywódca ma pobudzać kreatywność zarówno swoją, jak i zespołu. Dzięki temu w świecie VUCA skuteczniej firma będzie szukać nowych ścieżek rozwoju, reagować na zmienne i potrzeby klientów.
Żadna firma i żaden lider nie jest w stanie przewidzieć tego, co wydarzy się jutro („uncertainty” – niepewność). Ta niepewność dotyczy każdej branży. Planowanie działań powinno więc być krótkoterminowe. Warto regularnie analizować rynki i poszukiwać nowych rozwiązań. Niepewność dla nieprzygotowanego lidera jest problemem, natomiast dla prawdziwego przywódcy wcale nie oznacza mniejszych możliwości rozwoju. Wręcz przeciwnie – w zmienności widzi szansę i motywację do działania.
– Pewne jest obecnie jedynie stwierdzenie: „Jeśli chcesz być czegoś na 100 proc. pewny, będziesz na 100 proc. spóźniony” – mówi Monika Chutnik. Zamiast planować konkretne kroki na najbliższych pięć lat, lepiej dbać o wizję firmy i wykazywać się zrozumieniem na ewentualne trudności. Warto stworzyć jasny i czytelny sposób działania. To zapewnia bezpieczeństwo w momencie chaosu.
– Skoro systemy są zawodne i niepewne, jedynym pewnym elementem układanki staje się człowiek z całym jego wachlarzem doświadczeń, kompetencji, ale także emocji i doznań. Dlatego w świecie VUCA przywództwo zorientowane jest na lidera, a najlepszym sposobem zarządzania staje się bycie w kontakcie, szacunek i empatia. Obejmuje to regularne rozmowy 1:1, coachingowy styl przywództwa, komunikowanie wedle zasad porozumienia bez przemocy – mówi Monika Chutnik.
Różnorodność zespołu to siła
Zmiany zachodzące w otaczającym nas świecie dotyczą wielu zjawisk i obszarów („complexity” – złożoność). Czynników wpływających na daną sytuację jest tak wiele, że trudno wyodrębnić jeden, który da określony skutek. Nie działają zwyczajne proste sekwencje przyczynowo-skutkowe.
– Złożony i rozległy jest obszar informacji, trudno zdecydować, której informacji lub nawet jakiemu jej źródłu przeznaczyć najwięcej uwagi, które informacje odrzucić jako fake newsy. Nie jest to wszystko proste. Działanie na międzynarodowych rynkach, gdzie na każdym panują inne regulacje, kultura, języki, zasady, jest przykładem takiej właśnie złożoności – mówi Monika Chutnik. – W związku z tym zrozumienie i zakomunikowanie, co jest naszym wspólnym celem, a nawet naszą wspólną wizją, pozwala zaistnieć rozmaitym ścieżkom dojścia do tej wizji. Zrozumienie i elastyczność stają się ważniejsze niż przestrzeganie procedur. A poza tym, kto nie lubi rozumieć, po co robi się jakąś rzecz?
Ta sama informacja może być w świecie VUCA zinterpretowana różnie przez różne osoby („ambiguity” – niejednoznaczność). Prawdopodobieństwo błędnego zinterpretowania sytuacji jest spore. Trudno o jednoznaczność.
– Dlatego z nieznanymi wyzwaniami najlepiej radzą sobie zespoły, których kompetencje i sposób działania cechują się różnorodnością. Sprawdza się zespół różnorodny pod względem wieku. Jest to zresztą także jeden z elementów „agile”. Włączenie różnorodności do strategii firmy oznacza otwarcie na rozmaitość, ale przede wszystkim ponownie stawia akcent na umiejętności komunikowania się z ludźmi i tzw. growth mindset. Tryb mentalny nastawiony na rozwój, w którym z założenia odmienność jest źródłem inspiracji, a nie źródłem konfliktu i frustracji – mówi Monika Chutnik. Na szkoleniach liderów związanych z ich przywództwem w zespołach często zwraca uwagę na znaczenie: zwiększonej mobilności, zoptymalizowany onboarding, uproszczone procedury, rozwój kompetencji ludzi oraz inwestycje w technologie, budowanie kompetencji międzykulturowej. To pozwala reagować na dynamiczne zmiany w intensywności projektów, w złożonym, często wielonarodowym środowisku. Inwestowanie w elastyczność wydaje się bardziej uzasadnione niż tworzenie wyspecjalizowanych, ale mało elastycznych zespołów.
Myślę, że oprócz świata VUCA na horyzoncie widać już także świat BANI – podkreśla Monika Chutnik. Ten akronim definiuje się jako B jak „brittle” (kruchy), A jak „anxious” (niespokojny), N jak „non-linera” (nieliniowy) i I jak „incomprehensible” (niezrozumiały). – Akronim jest próbą opisania przez amerykańskiego antropologa, Jamaisa Cascio, postpandemicznej rzeczywistości – mówi Monika Chutnik. – Co jest receptą w świecie BANI? Między innymi adaptacja lidera do zmieniających się warunków, jego intuicja, odporność i empatia. Bez względu jednak na to, czy mówimy i świecie VUCA, czy BANI, współcześni liderzy powinni mieć świadomość tego, że dziś trudno jest znaleźć gotowe schematy działania. Pandemia pokazała wielu organizacjom, że były mniej lub lepiej przygotowane do np. pracy zdalnej, reagowały dynamiczniej lub z wahaniem na nową sytuację. Dobry lider działa dynamicznie bez tracenia z oczu głównego celu. Nie boi się eksperymentować, nawet jeśli wiąże się z tym popełnianie błędów. Wie, że błędy są doświadczeniem, które posłuży mu na przyszłość i pomoże odnieść sukces.
PRZECZYTAJ ARTYKUŁY
Wpadki zdarzają się każdemu. Efekt gafy oraz drobne błędy można przekuć na swoją korzyść. Jak to zrobić?
Praca zespołowa to wyzwanie. Kiedy ktoś pracuje nie tak, jakbyśmy chcieli, są sposoby, aby udzielić mu konstruktywnej informacji zwrotnej. Dzięki technice komunikacyjnej FUKO zyskamy w oczach pracownika i zmotywujemy go do działania.
Może przynieść nowe pomysły i ulepszyć pracę. Ale wciąż w wielu firmach zarówno szef, jak i podwładni uważają zebrania za nudny obowiązek do odhaczenia. Obie strony mogą to zmienić.
Miłość to dobry towar na sprzedaż. Zakochani wydają niemałe pieniądze na gadżety, wspólne podróże, romantyczne kolacje w restauracji czy pobyt w salonie spa, natomiast single na poszukiwanie drugiej połówki.
Dzięki wykorzystaniu naszej podświadomości hipnoza eliminuje blokady, które przeszkadzają odnieść zawodowy sukces. Korzystają z niej znani biznesmeni, gwiazdy kina i sportu oraz politycy.
NAJCZEŚCIEJ CZYTANE
Na rynku usług pralniczych działają międzynarodowe sieci, małe rodzinne pralnie i samoobsługowe. Inwestycja w każdym przypadku zaczyna się od 200 tys. zł.
Marka Wendy’s zamierza otworzyć setki restauracji na nowych europejskich rynkach. Chce też wejść do Polski.
Pieczarkarnia to opłacalny biznes nawet na niedużą skalę. Właściciel jednej hali zbiera plony co sześć tygodni. Gdy ma się więcej pomieszczeń – wtedy na zyski można liczyć co tydzień.
Żeby myśleć o otwarciu własnego McDonalda nie wystarczą tysiące ani setki tysięcy złotych . Potrzeba więcej. Ile? I co franczyzobiorca Złotych Łuków dostanie w zamian?
Rozważasz otwarcie firmy? Najpierw zainwestuj w subskrypcję miesięcznika "Własny Biznes FRANCHISING" i sprawdź, jaki biznes się opłaca! Tego nie przeczytasz w internecie!
POPULARNE NA FORUM
Co sądzicie o Oskrobie?
Witam, Z calego serca odradzam jakąkolwiek wspolprace z ta firma. Okolo 2 miesiące temu zglosilam sie do Oscroby bedac zainteresowana franczyza ich sieci. Wyslalam do nich...
Planuję założyć własną działalność - od czego zacząć?
Najlepiej zacząć od kupna gotowej spółki . Zakup gotowej spółki daje pewność, że firma istnieje i ma już zarejestrowany kapitał zakładowy, co może być ważne z...
Oszukani przez franczyzodawcę
Wspolpraca z firma Ship Center jako franczyzobiorca??? ODRADZAM SPRAWDZ ICH UMOWE U SWOJEGO PRAWNIKA, jest ona jednostronna i ukierunkowana na kary umowne ktore sobie sami...
Czy na odzieży można jeszcze zarobic?
Ja kupuję na hurtowni stradimoda.pl od jakiegoś roku nie zawiodłam się doradzą zawsze dobrze dbają o klienta a uwierzcie mi jest dużo hurtowni które chcą tylko...
piszę pracę na temat franchisingu :)
hej, tez poszukuję danych, znalazłaś coś może oprócz ilości placówek i marek franczyzowych?
Sukcesja w Intermarché i Bricomarché
przeciez to złodzieje
piszę pracę na temat franchisingu :)
Szukam szcegółowego raporty na temat franczyzy w latach przed pandemią i po. Rozumiem że osttani raport opublikowany był za rok 2010 ale niestety jego również nię mogę...
Praca magisterska - licencjacka o franchisingu
Witam, Jestem studentką III roku Finansów i Rachunkowości na Uczelni Łazarskiego w Warszawie. Obecnie prowadzę badania w ramach seminarium dyplomowego. Poniższa ankieta...