Świadczenia wzajemne opodatkowane VAT i CIT
W wielu przypadkach przedsiębiorcy są przekonani, że taki model współpracy nie determinuje konieczności wystawiania dokumentów księgowych i opodatkowania powstałego przychodu. Sprawa nie jest jednak tak oczywista, na co wskazuje analiza kwestii podatkowych.
W przypadku świadczeń wzajemnych nie występują płatności w formie pieniężnej, niemniej takich świadczeń nie można uznać za nieodpłatne w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2) ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem o nieodpłatnych świadczeniach można mówić w sytuacji, gdy podmiot, który je otrzymuje, nie ma w związku z tym obowiązku wykonania jakiegokolwiek innego świadczenia, czy to w stosunku do podmiotu, od którego otrzymał nieodpłatne świadczenie bezpośrednio, czy wobec innego podmiotu. W przypadku świadczeń wzajemnych beneficjent świadczenia zobowiązany jest do wykonania świadczenia wzajemnego.
Warto jeszcze zwrócić uwagę na problematyczną kwestię związaną z brakiem odpłatności pewnych czynności przewidzianym w przepisach Kodeksu Cywilnego. Otóż przepisy te w przypadku pewnych świadczeń przewidują, że ustanowienie dla danej czynności odpłatności nie jest warunkiem koniecznym jej dokonania. Dlatego w sytuacji, gdy dla danej czynności nie trzeba zgodnie z Kodeksem Cywilnym ustanawiać płatności, brak ustanowienia płatności pomiędzy stronami nie będzie świadczeniem nieodpłatnym. Przychód z nieodpłatnych świadczeń powstawałby tylko w sytuacji, gdy dana czynność z natury jest odpłatna, a z jakiegoś powodu strona decyduje się wykonać jej bez odpłatności (NSA w wyroku z dnia 12 kwietnia 2018 r., sygn. II FSK 882/16). Jako przykłady takich czynności można wskazać ustanowienie służebności przesyłu, zasiedzenie.
Kolejną kwestią w przypadku świadczeń wzajemnych jest ich wycena i możliwość uznania świadczenia za świadczenie częściowo odpłatne i w konsekwencji opodatkowania podatkiem CIT. Jest to o tyle skomplikowana kwestia, że wycena świadczeń nie zawsze jest oczywista, a transakcja zawierana pomiędzy stronami zależy od ich ustaleń. Należy więc przyjąć, że jedynie w przypadku rażącej różnicy we wzajemnych świadczeniach powstać może przychód z tytułu częściowo odpłatnych świadczeń.
Podsumowując, świadczenia wzajemne stanowią w podatku dochodowym zarówno przychód, w przypadku świadczeń wykonywanych, jak i koszty, gdy podatnik otrzymuje tego rodzaju świadczenia. Obowiązek dokumentowania fakturą takich świadczeń przez podatników VAT umożliwia wykazanie przychodu z takich świadczeń.
Podatek od towarów i usług
Jeśli chodzi o podatek VAT, szczególną uwagę w przypadku świadczeń wzajemnych należy zwrócić na art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, gdzie wskazane jest, że podstawę opodatkowania stanowi wszystko, za co otrzymywana jest zapłata. Organy skarbowe i sądy w takich sytuacjach wskazują, że owa zapłata nie musi mieć formy pieniężnej, a może przybrać formę innego świadczenia, w tym właśnie świadczenia wzajemnego. Zaznaczyć należy jednak, że aby dane świadczenie (usługę) uznać za odpłatne, za tę usługę musi zostać wypłacone wynagrodzenie (usługa i wynagrodzenie muszą istnieć w bezpośrednim związku, tj. musi zaistnieć wzajemność świadczeń). Innymi słowy, musi być możliwa do zidentyfikowania bezpośrednia korzyść usługodawcy (wyrok WSA Wrocław z dnia 7 lutego 2020 r., sygn. akt I SA/Wr 694/19), niezależnie od tego, czy będzie to korzyść finansowa, czy w formie otrzymanego świadczenia.
Przykładem dobrze obrazującym traktowanie na potrzeby VAT świadczeń wzajemnych jest sprawa zawisła przed TSUE (wyrok z 10 stycznia 2019 r. w sprawie C-410/17 A Oy). Sprawa dotyczyła fińskiego przedsiębiorcy zajmującego się usługami w dziedzinie ochrony środowiska. Zawarł on umowę, w której zobowiązany był do rozebrania starej fabryki zgodnie z normami środowiskowymi. Materiały, które mógł odzyskać z rozbiórki, miały być przez niego sprzedane, a w zamian ostateczna cena za usługi mogła zostać obniżona. W powyższej sprawie TSUE wskazał, że odpłatność za usługę nie musi mieć formy pieniężnej, wykazując jednocześnie istnienie dwóch odrębnych transakcji. Jedna zakładała rozbiórkę magazynu, a druga była dostawą złomu. W efekcie TSUE uznał, że powinno dojść do wystawienia dwóch faktur: za usługę i za dostawę.
Podsumowując więc, w przypadku podatku od towarów i usług świadczenia wzajemne należy traktować i rozpatrywać na potrzeby podatku jako dwa niezależne świadczenia. Podatnik VAT powinien także udokumentować świadczenie wzajemne wystawieniem faktury oraz rozliczyć w deklaracji podatkowej VAT za odpowiedni okres, w którym dostawa towarów została dokonana albo świadczenie usługi wykonane.
Autor: Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku, doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi.
PRZECZYTAJ ARTYKUŁY
Jeśli masz JDG sprawdź co zyskasz na zmianie formy prawnej działalności i dzięki profesjonalnej obsłudze księgowej z doradztwem podatkowym.
Dotąd sędziowie oddalali żądania, w których kontrahenci domagali się rekompensat za opóźnień w zapłacie, gdy sprawy dotyczyły małych kwot lub krótkich zaległości. Po najnowszym wyroku TSUE z 11 lipca 2024 r. może się to zmienić.
Spółki na ryczałcie od dochodów spółek wypłacając swoim wspólnikom zaliczki z tytułu dywidendy wypracowanej w okresie opodatkowania estońskim CIT mogą stosować mechanizm pomniejszenia zryczałtowanego podatku.
Samo objęcie funkcji prezesa zarządu spółki nie może powodować automatycznego przyjęcia na siebie odpowiedzialności karnej za cudze działania – stwierdził Rzecznik Praw Obywatelskich.
Czy żądanie przez organ skarbowy blokady rachunku upoważnia inny organ do automatycznego wykreślania przedsiębiorcy z rejestru VAT? Znamy wyrok sądu.
NAJCZEŚCIEJ CZYTANE
Pieczarkarnia to opłacalny biznes nawet na niedużą skalę. Właściciel jednej hali zbiera plony co sześć tygodni. Gdy ma się więcej pomieszczeń – wtedy na zyski można liczyć co tydzień.
Pasywny biznes, który przynosi co miesiąc dochody bez żadnego wysiłku, to marzenie każdego z nas. Czy to w ogóle możliwe?
Żeby myśleć o otwarciu własnego McDonalda nie wystarczą tysiące ani setki tysięcy złotych . Potrzeba więcej. Ile? I co franczyzobiorca Złotych Łuków dostanie w zamian?
Co drugi przedsiębiorca decydujący się na franczyzę Fit Cake wybiera tę markę jako swój pierwszy krok w biznesie. Dlaczego?
Gastronomia, bankowość, usługi? Sprawdzamy, jakie branże i koncepty franczyzowe dobrze radzą sobie na rynku i jaki pomysł na biznes najprawdopodobniej sprawdzi się w 2024 roku.
POPULARNE NA FORUM
Co sądzicie o Oskrobie?
Witam, Z calego serca odradzam jakąkolwiek wspolprace z ta firma. Okolo 2 miesiące temu zglosilam sie do Oscroby bedac zainteresowana franczyza ich sieci. Wyslalam do nich...
Planuję założyć własną działalność - od czego zacząć?
Najlepiej zacząć od kupna gotowej spółki . Zakup gotowej spółki daje pewność, że firma istnieje i ma już zarejestrowany kapitał zakładowy, co może być ważne z...
Oszukani przez franczyzodawcę
Wspolpraca z firma Ship Center jako franczyzobiorca??? ODRADZAM SPRAWDZ ICH UMOWE U SWOJEGO PRAWNIKA, jest ona jednostronna i ukierunkowana na kary umowne ktore sobie sami...
Czy na odzieży można jeszcze zarobic?
Ja kupuję na hurtowni stradimoda.pl od jakiegoś roku nie zawiodłam się doradzą zawsze dobrze dbają o klienta a uwierzcie mi jest dużo hurtowni które chcą tylko...
piszę pracę na temat franchisingu :)
hej, tez poszukuję danych, znalazłaś coś może oprócz ilości placówek i marek franczyzowych?
Sukcesja w Intermarché i Bricomarché
przeciez to złodzieje
piszę pracę na temat franchisingu :)
Szukam szcegółowego raporty na temat franczyzy w latach przed pandemią i po. Rozumiem że osttani raport opublikowany był za rok 2010 ale niestety jego również nię mogę...
Praca magisterska - licencjacka o franchisingu
Witam, Jestem studentką III roku Finansów i Rachunkowości na Uczelni Łazarskiego w Warszawie. Obecnie prowadzę badania w ramach seminarium dyplomowego. Poniższa ankieta...