Korekta stawki VAT przy transakcji z konsumentem

Zwracać czy nie? / W przypadku, gdy podatnik koryguje stawkę podatku VAT dla konsumentów korekta dokonywana jest metodą „w stu”, co oznacza że wartość zapłacona (brutto) pozostaje bez zmian i zmiana stawki podatku nie jest w żaden sposób zwracana konsumentowi.
Sobota
08.10.2022
Czy po skorygowaniu stawki VAT dla konsumenta przedsiębiorca może ubiegać się o zwrot nadpłaconego podatku należnego VAT?
 

Problem ma zostać rozstrzygnięty przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej na skutek pytania prejudycjalnego, skierowanego do TSUE przez Naczelny Sąd Administracyjny (sprawa I FSK 1225/18). Temat jest szczególnie interesujący w kontekście podmiotów handlowych zajmujących się branżą retail.

Czego dotyczy problem?

W przypadku, gdy podatnik koryguje stawkę podatku VAT dla konsumentów korekta dokonywana jest metodą „w stu”, co oznacza że wartość zapłacona (brutto) pozostaje bez zmian i zmiana stawki podatku nie jest w żaden sposób zwracana konsumentowi. Brak zwrotu wynika z problemów technicznych związanych z brakiem możliwości zidentyfikowania klientów – konsumentów oraz dokonanych przez nich zakupów. W takim przypadku podatnik obniżyłby stawkę opodatkowania, a jednocześnie nie zwracałby konsumentowi obniżonego VAT, przez co osiągnąłby korzyść na zmianie stawki.

Warto zaznaczyć, że polskie przepisy nakazują w transakcjach z konsumentami posługiwać się kwotami brutto. Oznacza to, że podatnik we własnym zakresie dokonuje kwalifikacji do kwoty netto oraz podatku VAT. Konsument dokonuje zakupu bazując na kwocie brutto. Zatem w przypadku stosowania wyższej stawki VAT niż wymagana przepisami, podatnik osiąga mniejsze przychody. Po dokonaniu korekty stawki VAT, powinna zostać równolegle dokonana korekta podatku dochodowego i wykazanie dodatkowego przychodu wynikającego z korekty stawki.

Stanowisko organów podatkowych

Polskie organy podatkowej najczęściej kwestionują możliwość dokonania korekty w takich sprawach, wskazując na tzw. bezpodstawne wzbogacenie się podatnika, kosztem konsumenta (przykładowo interpretacja z dnia 30 września 2020 r. sygn. 0114-KDIP1-3.4012.461.2020.2.PRM). Należy jednak zaznaczyć, że konkluzja organów podatkowych jest oparta na przesłankach niewynikających z ustawy VAT. W szczególności nie ma przepisów wprost wskazujących, że brak jest możliwości dokonania takiej korekty.

Organy podatkowe uznawały, że § 3 ust. 4 tzw. rozporządzenia w sprawie kas, w którym wskazano w jaki sposób należy dokonać korekty ewidencji w sytuacji wystąpienia oczywistej pomyłki, nie jest wystarczający w przypadku korekty stawki VAT. Innymi słowy sam wymóg odrębnej ewidencji określającej błędy w zaewidencjonowanej sprzedaży wraz z przyczynami to zbyt mało, żeby skorygować podatek. W ocenie organów konieczne jest zidentyfikowanie nabywcy oraz zwrot zawyżonej kwoty podatku VAT, w przeciwnym wypadku sprzedawca nie powinien uzyskać prawa do zwrotu podatku należnego.

Stanowisko organów podatkowych w tym zakresie jest niejednolite i w praktyce zdarzały się już przypadki, kiedy organy podatkowe zwracały podatek VAT wynikających z korekty takich rozliczeń. Warto także dodać, że zasada ta powinna mieć zastosowanie w drugą stronę, tj. kiedy błędnie została zastosowana stawka obniżona wtedy podatnik nie może zwiększyć kwoty brutto zapłaconej przez konsumenta, a różnicę pomiędzy stawkami powinien uregulować z zysku na transakcji.

Komentarz

Brak możliwości dokonania korekty stawki VAT na paragonie i zwrotu nadpłaconego podatku VAT sprzedawcy prowadzi do zwiększenia opodatkowania i zmniejszenia kwoty przychodu netto. Przykładowo, gdyby usługa była opodatkowana stawką 8%, a podatnik błędnie ewidencjonował stawkę 23% to brak możliwości korekty błędu powoduje zmniejszenie przychodów netto w wysokości 15 pp. Dodatkowo warto zwrócić uwagę, że nawet w sytuacji, gdy zostanie wykazane, że obciążenie nienależnym podatkiem zostało przerzucone na osoby trzecie, jego zwrot na rzecz sprzedawcy nie musi koniecznie prowadzić do jego bezpodstawnego wzbogacenia, gdyż zwiększenie stosowanych cen o kwotę rzeczonego podatku mogło powodować powstanie po jego stronie szkody związanej ze zmniejszeniem się wielkości sprzedaży w związku ze stosowaniem wyższej stawki (przykładowo wyrok TSUE w sprawie C-398/09, pkt 21).

Podsumowując, TSUE stoi teraz przed trudnym dylematem na ile korekta stawki VAT na paragonie fiskalnym oraz brak zwrotu tego podatku konsumentowi, prowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia się sprzedawcy i w konsekwencji do braku możliwości ubiegania się o zwrot nadpłaconego podatku należnego VAT. Wynik tego postępowania nie tylko zakończy spory z fiskusem, ale także wpłynie realnie na wyniki spółek z branży retail.


Trudna identyfikacja / Brak zwrotu wynika z problemów technicznych związanych z brakiem możliwości zidentyfikowania klientów – konsumentów oraz dokonanych przez nich zakupów. W takim przypadku podatnik obniżyłby stawkę opodatkowania, a jednocześnie nie zwracałby konsumentowi obniżonego VAT, przez co osiągnąłby korzyść na zmianie stawki.
radca prawny

POPULARNE NA FORUM

Praca magisterska - licencjacka o franchisingu

Witam, Jestem studentką III roku Finansów i Rachunkowości na Uczelni Łazarskiego w Warszawie. Obecnie prowadzę badania w ramach seminarium dyplomowego. Poniższa ankieta...

211 wypowiedzi
ostatnia 13.03.2023
Hodowla psów: Trudne życie hodowcy

Znam osoby gdzie rocznie zarabiają 300 tys złotych prosze nie łżeć że hodowla się nie opłaca.

4 wypowiedzi
ostatnia 10.02.2023
Chciałbym otworzyć punkt z nawozami

Witam, posiadam plac oraz sprzęt potrzebny do dystrybucji nawozów dla rolnictwa i ogrodnictwa. Obecnie zajmujemy się sprzedażą wyrobów węglowych, a Nasza siedziba...

1 wypowiedzi
ostatnia 01.12.2022
Planuję założyć własną działalność - od czego zacząć?

Początki prowadzenia własnej działalności gospodarczej choć są bardzo ekscytujące to jednak czasem bywają trudne. Rewelacyjnym sposobem na stawianie pierwszych kroków...

32 wypowiedzi
ostatnia 11.04.2022
Nowe sądy tylko dla franczyzy?

No no, swoją drogą ciekawe, że POF nie jest zainteresowane symetrią spraw sądowych i swego rodzaju rewizją rynku, czego ulubione USA już dawno dokonało. Wielki wstyd...

1 wypowiedzi
ostatnia 30.03.2022
Społeczność Franchising.pl

MEET AND FIT franczyza jeśli ktoś chce zacząć współprace z tą firmą to niech mocno się zastanowić ponieważ jeszcze dobry rok przed pandemią zamknęli się aż 15...

2 wypowiedzi
ostatnia 09.03.2022
Polska Organizacja Franczyzodawców w obronie zasad

a POF ma jakieś zasady?

1 wypowiedzi
ostatnia 04.03.2022
Punkt sprzedaży nawozów i środkow ochrony roślin

Witam.Posiadam kawałek placu i myślałem nad otwarciem punktu sprzedaży nawozów.Czy może by ktoś ma jakieś namiary na firmy które by chciały pomóc,pozdrawiam ...

6 wypowiedzi
ostatnia 09.08.2021