Kto zyska, a kto straci w 2020 roku

W sylwestra wszyscy otwierają szampana, jednak ustawodawca zadbał, aby przedsiębiorca szukał kalkulatora, a nie kieliszka. Istotnie rośnie płaca minimalna, z 2.250 zł do 2.600 zł brutto, a minimana stawka godzinowa z 14,70 do 17,00 zł. Zmienia się też szereg przepisów dotyczących podatków. W tym artykule dowiesz się:

1. O ile wzrosną składki ZUS?
2. Kiedy możesz płacić niższe składki ZUS?
3. Czy nadal działa mały ZUS?
4. Kiedy musisz weryfikować kontrahenta czy jest na białej liście?
5. Jak zmieni się jednolity plik kontrolny i deklaracja VAT?
6. Co oznacza obowiązek wprowadzenia kasy fiskalnej on-line?
7. Co jeszcze zmiania się w podatkach?

Składki ZUS rosną znacząco

Co roku zmienia się wysokość zryczałtowanej składki ZUS dla przedsiębiorców. Nie inaczej jest w tym roku. Prowadzący działalność gospodarczą muszą wysupłać więcej pieniędzy na składkę ubezpieczeniową wpłacaną co miesiąc do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wysokość składki przedsiębiorców jest uzależniona od wysokości średniego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego przez rząd w założeniach budżetu państwa. Rząd zwiększył więc składki przedsiębiorców w 2020 roku o 9,7% w stosunku do roku poprzedniego. W 2020 roku składka emerytalna wyniesie 612,19 zł, rentowa – 250,90 zł, chorobowa – 76,84 zł, wypadkowa – 52,37 zł, a składka na fundusz pracy – 76,84 zł. Łącznie więc przedsiębiorca będzie musiał przelać na konto ZUS 1.069,14 zł. Do tego dojdzie składka zdrowotna, której wysokość nie jest jeszcze dokładnie znana, ale najprawdopodobniej wyniesie mniej więcej 375 zł.

Tak wysokiej podwyżki zryczałtowanych składek ZUS nie było od 2001 roku, kiedy inflacja w Polsce spadła poniżej 10%.

...ale wchodzą też nowe ulgi

Są też i dobre informacje. Nie wszyscy przedsiębiorcy będą musieli przelewać co miesiąc prawie 1.450 zł. Ci, którzy mieli w poprzednim roku przychody mniejsze niż 120 tys. zł, mogą od lutego 2020 płacić składkę od dochodu zamiast składki zryczałtowanej. Ci przedsiębiorcy, którzy chcą skorzystać z takiej możliwości muszą zgłosić się do końca lutego. To jest tzw. mały ZUS plus.

Komu się opłaca się mały ZUS plus? Tym, których dochód z działalności gospodarczej w zeszłym roku wyniósł mniej niż 76.314,20 zł. Dlaczego? Właśnie ta kwota wychodzi z przemnożenia przez 12 miesięcy kwoty od jakiej obliczana jest zryczałtowana składka ZUS. Oczywiście, aby zysk był warty zachodu, dochód przedsiębiorcy w poprzednim roku powinien być istotnie niższy niż powyższa kwota.

Ustawodawca zadbał o edukację ekonomiczną przedsiębiorców. Do skorzystania z małego ZUS plus trzeba spełnić w poprzednim roku oba warunki, zarówno dotyczący wielkości przychodów jak i dochodów. Do tego trzeba się liczyć z tym, że jeżeli faktyczny dochód przedsiębiorcy w roku bieżącym wyniesie więcej niż 76.314,20 zł, to przedsiębiorca będzie musiał dopłacić składki do wysokości składki zryczałtowanej.

Czy na tym kończą się komplikacje? Otóż nie. Sama ustawa została przyjęta na kilka dni przed końcem poprzedniego roku, dlatego pojawiły się kontrowersje, kiedy faktycznie wchodzi w życie. Zapewne w lutym tego roku, czyli ulga dotyczy składki za luty, ale nie składki za styczeń. Ale ciągle możliwe jest miesięczne opóźnienie.

Trzeba pamiętać jeszcze o jednym ograniczeniu. Przedsiębiorca ma prawo płacić zmniejszone składki tylko co najwyżej przez 3 lata w ciągu 5 lat. W okres ten wlicza się na przykład korzystanie z małego zusu w zeszłym roku.

Nadal działa mały ZUS (bez plusa)

Do 8 stycznia przedsiębiorca musi złożyć deklarację, jeżeli chce skorzystać w tym roku z małego ZUS-u obowiązującego od stycznia 2019 roku. Mogą z niego korzystać przedsiębiorcy, których średniomiesięczny przychód w poprzednim roku nie przekraczał 2,5-krotności minimalnego wynagrodzenia, czyli 67,5 tys. zł rocznie. W ich przypadku składki na ubezpieczenia społeczne naliczane są proporcjonalnie do przychodu.

Mały ZUS będzie działał tylko do momentu wejścia w życie małego ZUS plus, czyli najprawdopodobniej tylko przez miesiąc. Także jak ktoś przeoczy zgłoszenie do 8 stycznia, będzie miał szansę zgłosić się do kolejnego programu.

Biała lista obowiązkowa

Od 1 listopada 2019 grożą już sankcje w zakresie podatku VAT za niestosowanie się do zasad „split payment”, a od 1 stycznia 2020 roku będą też sankcje za korzystanie z rachunków bankowych spoza „białej listy” w zakresie podatku dochodowego i VAT. Przypomnijmy, że biała lista działa od 1 września 2019 roku i jest to po prostu wykaz podatników VAT wraz z firmowymi rachunkami rozliczeniowymi podatników znanych urzędom skarbowym. Firma ma obowiązek weryfikować kontrahentów, którym płaci. Ma obowiązek  potwierdzić numer rachunku bankowego, na który chce zapłacić swojemu kontrahentowi. Listę można znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów oraz w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Sporządza ją szef Krajowej Administracji Skarbowej, a informacje w niej zawarte pobiera z dostępnych rejestrów publicznych.

Jeśli po 1 stycznia 2020 roku przedsiębiorca zapłaci kontrahentowi kwotę powyżej 15 tys. zł na inny rachunek niż widniejący na białej liście, nie będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu tej kwoty lub jej części. Poza tym musi liczyć się z ryzykiem odpowiedzialności solidarnej ze swoim kontrahentem za zaległości podatkowe, jeśli nie zapłaci on należnego podatku VAT od tej transakcji.

Kwota limitu 15 tys. zł nie dotyczy jednego przelewu, ale jako transakcja rozumiana jest całkowita wartość umowy pomiędzy kontrahentami. Czyli nawet mniejsze regularne płatności objęte są nowymi regulacjami.

Radzimy też, aby każdy przedsiębiorca, który jest płatnikiem VAT, sprawdził czy jego rachunek jest na białej liście. Inaczej może się okazać, że cześć kontrahentów nie uiści mu należności z tego powodu. Wielu przedsiębiorców w Polsce nie posiadało wydzielonego firmowego rachunku i teraz takowy powinno założyć.

Więcej informacji w JPK, ale bez deklaracji VAT

Przedsiębiorcy rozeznali się już w Jednolitym Pliku Kontrolnym (JPK-vat), który obowiązuje od 2017 roku. Jest to zestaw informacji o transakcjach gospodarczych przesyłanych co miesiąc urzędowi skarbowemu. W pliku powinny być zawarte wszystkie informacje, które zostały wprowadzone do ewidencji VAT zakupu i ewidencji VAT sprzedaży. Dane muszą być zgodne z danymi ujętymi w deklaracji VAT-7.

Zgodnie z zapowiedziami, od 1 kwietnia 2020 roku duże przedsiębiorstwa, a od 1 lipca 2020 roku również średnie i małe będą zobligowanie do raportowania w formie JPK_vdek, który zastąpi JPK_VAT oraz deklarację VAT. Wszystkie niezbędne informacje będą zawarte od tego momentu w jednym pliku.

Wysyłanie tylko jednolitego pliku kontrolnego bez deklaracji VAT wydaje się być ułatwieniem, ale fiskus wykorzystał okazję, aby zwiększyć zakres zbieranych informacji. W stosunku do lat poprzednich wprowadzona będzie nowa symbolika oznaczania sprzedawanych produktów i usług oraz plik przesyłany do urzędu skarbowego zawierać będzie informacje o terminach i formach zapłaty za faktury. Trzeba też pamiętać, że do kwietnia pozostało jeszcze dużo czasu, więc ustawodawca może jeszcze zwiększyć zasób informacji zbieranych za pomocą zmienionych jednolitych plików kontrolnych.

Kasa fiskalna online – dla kogo obowiązkowa?

Przyzwyczailiśmy się do widoku kas fiskalnych, które na papierowej rolce drukują klientom paragony czy faktury. Już wkrótce zastąpią je kasy online. Można z nich co prawda korzystać już od maja tego roku, ale na razie ich stosowanie jest dobrowolne. Czym one różnią się od tradycyjnych kas? Otóż mają one opcję przesyłania danych o wszelkich transakcjach do urzędu skarbowego. Ustawodawca chce, żeby jako pierwsi wymienili tradycyjne kasy na fiskalne firmy z branż, które „szczególnie są narażone na wyłudzenia”. Od 1 stycznia 2020 roku w nowe kasy muszą się zaopatrzyć firmy z branży paliwowej oraz te świadczące usługi naprawy pojazdów i wulkanizacji. Z kolej od 1 lipca przyszłego roku będą one obowiązywać również w gastronomii i hotelarstwie. Natomiast przedstawicieli branży budowlanej, fryzjerskiej i medycznej obowiązek ten dotknie od stycznia 2021 roku. Pozostali podatnicy mogą korzystać z tradycyjnych kas do czasu, aż wygaśnie im pozwolenie na ich używanie. Jest też coś na pocieszenie, przedsiębiorcy zobligowani do zakupu nowej kasy online nadal mają prawo do odliczenia od podatku należnej kwoty wydanej na jej kupno w wysokości 90 proc. jej ceny (ale nie więcej niż 700 zł).

Zmiania się tę wygląd paragonu. Przede wszystkim na paragonie fiskalnym musi się pojawić NIP nabywcy. Tylko wówczas sprzedawca będzie mógł wystawić fakturę do paragonu fiskalnego. Przypominamy, że poniżej kwoty 450 zł brutto paragon zawierający numer NIP traktowany jest jako faktura, na podstawie paragonu można odliczyć podatek VAT.

Pozostałe zmiany w podatkach

A co się jeszcze zmieni w prawie podatkowym? W 2020 roku mamy nowe progi podatkowe PIT. Wynoszą one 17 proc. do kwoty 85 528 zł włącznie, a 32 proc. powyżej tej kwoty. Od 1 stycznia 2020 roku wprowadzono indywidualny rachunek podatkowy do zapłaty podatku VAT, PIT, CIT do urzędu skarbowego. Zostanie on przypisany do podatnika analogicznie jak w przypadku płatności na składki ZUS. Wprowadzenie tego rachunku ma na celu identyfikację podatnika przez urząd skarbowy.

Niektóre zmiany przedsiębiorcy pewnie przyjmą z aprobatą, na inne mogą narzekać – ale koniec końców do wszystkich trzeba się będzie dostosować.