Polski Ład a zagraniczne spółki kontrolowane

Opodatkowanie w Polsce dochodów z zagranicznych spółek funkcjonujących poza granicami kraju zostało przewidziane w unijnej dyrektywie Rady (UE) 2016/1164 z 12 lipca 2016 r. Przepisy zaproponowane w ramach Polskiego Ładu oznaczają, że Polska w zakresie zagranicznych spółek kontrolowanych wdroży surowsze przepisy niż wymaga tego Unia Europejska.

Zagraniczna jednostka kontrolowana (CFC)

Kwestia podatku od dochodów zagranicznej spółki kontrolowanej została określona w art. 30f ustawy o PIT oraz art. 24a ustawy o CIT. Zgodnie z przepisem dochód osiągany przez polskiego podatnika od zagranicznej spółki kontrolowanej powinien być opodatkowany wg stawki 19%. Jeżeli zagraniczna spółka jest zarejestrowana w raju podatkowym, to automatycznie podlega przepisom w zakresie CFC.

W przypadku spółek zarejestrowanych w krajach, z którymi Polska posiada umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, konieczne jest spełnienie przez zagraniczną spółkę trzech warunków: w zakresie kontroli, źródła przychodów oraz poziomu opodatkowania.

W pierwszej kolejności podatnik, sam lub razem z podmiotami powiązanymi, powinien mieć 50% udziałów, 50% praw głosu lub 50% praw do zysku w spółce. Chodzi o sprawowanie kontroli spółki zagranicznej jako udziałowiec większościowy, ale także o prawo głosu oraz prawo do dywidendy.

Drugi warunek zakłada, że co najmniej 33% przychodów musi być tzw. przychodami pasywnymi i do tej kategorii zaliczane są przychody takie jak: z dywidend, ze zbycia akcji, odsetki, wierzytelności, prawa autorskie oraz przychody ze zbycia praw z instrumentów finansowych.

Ostatni warunek zakłada, że podatek płacony za granicą jest niższy niż podatek płacony w Polsce.

Zmiany przewidziane w Polskim Ładzie

W ramach Polskiego Ładu wprowadzono zasadnicze zmiany do art. 30f ustawy o PIT oraz art. 24a ustawy o CIT, których celem w ocenie ustawodawcy było doprecyzowanie przesłanek konstytuujących zagraniczną jednostkę kontrolowaną.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na rozszerzenie katalogu przychodów pasywnych o usługi o charakterze niematerialnym takie jak usługi doradcze, księgowe, badania rynku, usługi prawne, reklamowe, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu oraz świadczeń o podobnym charakterze. Tak szeroki zakres katalogu przychodów pasywnych zdecydowanie wpłynie na skalę kwalifikacji firm jako zagranicznych spółek kontrolowanych, ponieważ osiąganie co najmniej 33% przychodów pasywnych jednostki jest jednym z warunków uznania podmiotu za zagraniczną jednostkę kontrolowaną.

Ponadto projekt zakłada wprowadzenie dwóch dodatkowych rodzajów CFC. Pierwszy to spółki, gdzie przychody pasywne będą niższe o 30% od sumy wartości posiadanych udziałów w innych spółkach/instytucjach wspólnego inwestowania lub posiadanych przez nią aktywów lub wartości niematerialnych i prawnych. W przypadku aktywów, o których mowa powyżej, powinny one spełniać jeszcze jeden warunek i stanowić co najmniej 50% wartości aktywów takiej spółki. Druga, nowa kategoria CFC odnosi się do stopy zwrotu z posiadanych aktywów, kalkulowanej w oparciu o wzór umieszczony w przepisach.

Efektem wprowadzonych zmian będzie brak realnej możliwości opodatkowania przychodów poza Polską, o ile nie będą to przychody z realnie wykonywanej działalności gospodarczej. Innymi słowy, zwiększy się zasadniczo liczba podmiotów spełniających warunek kontroli nad spółką.

Warto zwrócić uwagę, że projekt przepisów w zakresie rozszerzenia katalogu przychodów pasywnych o usługi niematerialne nie ogranicza się jedynie do podmiotów powiązanych. Ponadto dodano jedno z kryteriów w zakresie posiadania udziałów. Polski Ład przewiduje w tym zakresie, że spółka kontrolowana może wystąpić także, jeżeli polski podatnik wraz z innymi podatnikami mającymi miejsce zamieszkania albo siedzibę lub zarząd na terytorium Polski posiadają łącznie ponad 50% udziałów lub praw głosu, niezależnie od powiązań pomiędzy polskimi podatnikami. Zatem jeżeli dwóch polskich podatników niepowiązanych będzie posiadało ponad 50% udziałów w spółce zagranicznej, wówczas zastosowanie będą miały przepisy o CFC. Struktury podatkowe oparte o polskich rezydentów niespokrewnionych albo podmioty niepowiązane przestaną być więc wystarczającym rozwiązaniem.

Ponadto dodanie dwóch nowych kategorii CFC ma zapobiegać powstawaniu spółek fikcyjnych, nieprowadzących żadnej działalności, stworzonych jedynie na potrzeby podatkowe. Niemniej sposób kwalifikacji spółek na podstawie tych kryteriów jest wątpliwy, szczególnie w przypadku konieczności zastosowania wzoru w zakresie stopy zwrotu. Tu pojawiają się liczne negatywne komentarze w zakresie samej konstrukcji wzoru.

Podsumowując, jeżeli Polski Ład w zakresie zagranicznych spółek kontrolowanych wejdzie bez zmian, to podatnicy mogą spodziewać się dużych utrudnień i powinni jeszcze raz przeanalizować posiadane zagraniczne struktury, ponieważ część funkcjonujących do tej pory rozwiązań będzie już niemożliwa do zastosowania.

Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku, doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi.