Franchising na świecie - Europa

Francja

We Francji prawo mające bezpośrednie zastosowanie do umów franchisingowych, nazwane Loi Doubin od nazwiska parlamentarzysty, który zaproponował jego wprowadzenie, dotyczy nie tylko franchisingu, ale również innych zagadnień, m.in. licencjonowania znaków towarowych. W zakresie franchisingu unormowanie to obejmuje głównie kwestie związane z obowiązkowym ujawnieniem przez franchisodawcę informacji na etapie przedumownym. Ich szczegółową listę zawiera rozporządzenie wydane 6 kwietnia 1991r. Zgodnie z tą regulacją, dokumenty zawierające wymagane prawem informacje na temat franchisodawcy muszą zostać dostarczone franchisobiorcy co najmniej 20 dni przed podpisaniem umowy franchisingowej lub dokonaniem stosownych płatności. Przepisy prawne stanowią również, jakie informacje muszą zostać ujawnione przez franchisodawcę oraz przewidują sankcje cywilne a nawet karne w przypadku ich nieprzekazania. Oprócz danych tradycyjnie umieszczanych w „disclosure” francuski ustawodawca nakazał franchisodawcy również aby ten podał adresy oddziałów banku (maksymalnie może ich być pięć), z których korzysta, opis rynku w ujęciu generalnym i lokalnym wraz z perspektywami rozwoju a także zakreślić terytoria przysługujące franchisobiorcom z danego rejonu oraz ich listę wraz z adresami.

Hiszpania

W prawie hiszpańskim odpowiednie regulacje obowiązują od 1998 roku. Regulują one dwa aspekty: wymóg ujawnienia istotnych danych przed zawarciem umowy oraz obowiązek rejestracji umów franchisingowych. Przepisy przewidują szczegółowo minimum informacji, jakie muszą na etapie przed-umownym zostać przekazane potencjalnemu franchisobiorcy. Podobnie jak we Francji, dokumenty zawierające te dane powinny zostać przedstawione franchisobiorcy na co najmniej 20 dni przed podpisaniem umowy lub dokonaniem płatności. Rejestracja wymagana jest w celu dostarczenia władzom centralnym oraz lokalnym ujednoliconych danych statystycznych.

Albania

W Albanii umowa franchisingowa została uregulowana w kodeksie cywilnym. Na gruncie obowiązujących tam regulacji nie ma formalnych wymogów ujawnienia przez franchisodawcę jakichkolwiek informacji przed zawarciem umowy. Przepisy stanowią jednakże, że na etapie negocjacji przedumownych strony powinny wymienić pomiędzy sobą dane w kwestiach istotnych dla umowy franchisingowej, gdyż łączy je relacja wzajemnego zaufania (tzw. stosunek fiducjarny) i w razie naruszenia tego stosunku drugiej stronie przysługiwać może odpowiednie odszkodowanie. Każda ze stron jest obowiązana zachować w tajemnicy otrzymane informacje. Prawo albańskie zawiera również regulacje dotyczące samej formy umowy (wymów zawarcia jej na piśmie) oraz niektórych postanowień umowy franchisingowej i uprawnień każdej ze stron do odszkodowania w przypadku nienależytego wykonywania umowy przez drugą stronę. Stanowi ono m.in., że umowa musi określać obowiązki każdej ze stron, czas trwania umowy, pełny opis systemu franchisingowego oraz inne istotne warunki franchisingu. Umowa może być rozwiązywana za 12 miesięcznym wypowiedzeniem chyba że zwarto ją na okres krótszy niż 10 lat. Ustawa albańska dopuszcza przedłużanie umowy na kolejne okresy. Poza tym prawnie uregulowane zostały również niektóre kwestie dotyczące stosunków franchisodawcy i franchisobiorcy po wygaśnięciu umowy franchisingowej, jak np. możliwość rocznego ograniczenia swobody działalności konkurencyjnej ex-franchisobiorcy, który będzie wtedy uprawniony jednak do żądania odpowiedniej rekompensaty ze strony swojego ex-franchisodawcy.

Rumunia

W prawie rumuńskim znajdujemy zarówno postanowienia dotyczące obowiązku przekazania przez franchisodawcę potencjalnemu franchisobiorcy informacji przed zawarciem umowy franchisingowej, jak i przepisy o treści umowy franchisingu. Reguluje ono również stosunki pomiędzy stronami po zawarciu umowy oraz stanowi, że po wygaśnięciu umowy stosunki te powinny być one oparte na zasadach uczciwej konkurencji.

Zgodnie z przepisami rumuńskimi umowa franchisingowa musi m.in. szczegółowo definiować prawa i obowiązki franchisodawcy i franchisobiorcy, zawierać klauzule o zakazie konkurencji w celu ochrony know-how oraz precyzyjnie określać w postanowieniach o rozwiązaniu umowy, w jakich sytuacjach dopuszczalne jest jej rozwiązanie bez wypowiedzenia. Poza tym wymagane jest, aby okres, na który umowa franchisingowa zostaje zawarta był wystarczająco długi, aby umożliwić franchisobiorcy zwrot z inwestycji dokonanych w związku z realizacją umowy.

Rosja

Prawo rosyjskie reguluje kwestie związane z franchisingiem w jednym z rozdziałów Kodeksu cywilnego. Nie ma wymogu przekazania franchisodawcy istotnych danych przed zawarciem umowy, wymagana jest jednakże rejestracja umowy. Rosyjskie regulacje zawierają również liczne dość kuriozalne postanowienia dotyczące stosunków umownych między stronami oraz w stosunku do osób trzecich. Dla przykładu: franchisobiorcy przyznane zostało prawo do przedłużenia umowy franchisingowej po upływie okresu jej obowiązywania, na takich samych warunkach jak zawarte w pierwotnej umowie; to franchisodawca ponosi odpowiedzialność w razie roszczeń związanych ze zła jakością usług (ze względu na fakt niedopilnowania ich odpowiedniego poziomu); w razie śmierci franchisodawcy jego prawa i obowiązki przechodzą na spadkobiercę, pod warunkiem, że w ciągu 6 miesięcy zarejestruje się ona jako przedsiębiorca.

Włochy

Ustawa dotycząca franchisingu została przyjęta przez Senat 25 marca 2003. Do tej pory nie została ona jednak jeszcze uchwalona ze względu na bardzo dużą liczbę poprawek zgłoszonych w Izbie Deputowanych. Prawo, które zostanie uchwalone będzie prawdopodobnie przewidywało obowiązek ujawnienia istotnych danych przed zawarciem umowy oraz regulowało inne kwestie.

KM&ŁS