Rynek franczyzy rośnie

Obecnie franczyza pozostaje jedną z głównych dróg rozwoju małych firm i daje pracę nawet 460 tys. ludzi.

W 2015 roku we franczyzie zadebiutowało 121 nowych marek, zaś 69 poniosło porażkę. Rynek urósł więc o 52 marki franczyzowe. Obecnie liczba systemów wynosi 1 114. Przeważająca większość z nich (ok. 80 proc.) to rodzime marki, które skupiają 86 proc. wszystkich placówek franczyzowych. W 2015 roku przybyło też 2,5 tys. sklepów i punktów usługowych. Ich łączna liczba przekracza 68,4 tys. Najwięcej systemów franczyzowych działała w branży gastronomicznej - ich liczba sięgnęła 176. Rynkiem najliczniej reprezentowanym przez franczyzobiorców od lat pozostaje natomiast branża artykułów spożywczych i przemysłowych - 154 handlowe marki skupiają ponad aż 36 tys. placówek na licencji.

– Franczyza stanowi atrakcyjny model rozszerzania skali działalności wśród przedsiębiorców nad Wisłą – mówi Anna Smolińska, redaktor naczelna portalu Franchsing.pl. – Z drugiej strony cieszy się niesłabnącym powodzeniem wśród przyszłych franczyzobiorców, bowiem wielu Polaków marzy o własnej firmie, ale obawia się ryzyka. Franczyza to ryzyko istotnie obniża.

Na rynku franczyzy pojawiły się również nowe charakterystyczne trendy. Do tej pory franczyza była kojarzona z klasycznymi sklepami i punktami usługowymi działającymi wyłącznie w realu. Teraz coraz więcej sprzedaży sieci franczyzowe realizują on-line. Franczyzodawcy zakładają bowiem centralne platformy sprzedaży w sieci, a za realizację sprzedaży i dostaw lokalnie odpowiadają franczyzobiorcy. Z takiego rozwiązania korzysta min. Telepizza, gdzie zamówienie internetowe realizuje lokalna pizzeria, czy Intermarche, gdzie zamówienie dokonane przez internet klient może odebrać w wybranym punkcie typu „drive” przy dowolnym, lokalnym supermarkecie.

Ile kosztuje franczyza

Koszt wejścia we franczyzę waha się od kilkunastu tysięcy po kilkanaście milionów złotych. Według ekspertów PROFIT system przeciętny koszt uruchomienia placówki franczyzowej (nie uwzględniając hoteli) wynosi obecnie blisko 160 tys. zł netto. Coraz więcej franczyzodawców podejmuje jednak działania mające na celu obniżenie kwoty inwestycji. Jedni biorą na siebie koszty zatowarowania (Komfort), bądź współfinansują zakup wyposażenia lokalu (Alior Bank, Stopiątka) inni optymalizują powierzchnię sklepów (DDD Dobre Dla Domu) lub zapewniają zewnętrzne dofinansowanie inwestycji franczyzobiorcy (Setka Bar). Sposobem na ułatwienie wejścia we franczyzowy biznes może być również bezkosztowy start na zasadzie agencji z możliwością przejęcia biznesu po kilku latach (Ziebart). Część franczyzodawców udziela również gwarancji spłaty kredytu zaciągniętego przez franczyzobiorcę (Grupa Muszkieterów).

Przy średnim zatrudnieniu na poziomie 5-6 osób na placówkę franczyzową łączna liczba zatrudnionych w placówkach franczyzowych oscyluje wokół 370 tys. Wartość ta dotyczy zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty i nie uwzględnia franczyzobiorców, ani organizatorów systemów. Wraz z franczyzobiorcami i franczyzodawcami, na polskim rynku franczyzy pracuje nawet 460 tys. ludzi. Firmy prowadzone na licencji franczyzowej to najczęściej małe rodzinne firmy, zatrudniające  po kilka osób. To jedna z głównych dróg rozwoju drobnej przedsiębiorczości.

Perspektywy rynku

Eksperci PROFIT system i portalu Franchising.pl przewidują, że rynek franczyzy utrzyma wzrostową dynamikę. Na koniec 2016 roku liczba systemów może sięgnąć 1 170, a liczba jednostek franczyzowych wzrosnąć do 71 tys. Na rynku funkcjonuje bowiem ponad 100 krajowych i zagranicznych marek franczyzowych, które planują pozyskać swojego pierwszego franczyzobiorcę. Warunkiem tego scenariusza jest jednak jak najszybsze pozytywne rozstrzygnięcie kwestii podatku od sieci handlowych

– Dzięki działaniom organizacji branżowych, w tym Polskiej Organizacji Franczyzodawców, na razie udało się uniknąć opodatkowania franczyzy handlowej – ocenia Michał Wiśniewski, dyrektor działu doradztwa we franczyzie PROFIT system. – Wciąż nie znamy jednak ostatecznego kształtu rozwiązań fiskalnych, co powoduje, że rynek działa w warunkach niepewności, która nie sprzyja decyzjom inwestycyjnym. Czekamy więc na finalny projekt podatku obrotowego – dodaje.