Fiskus sięga do kieszeni sprzedawców

1 czerwca 2016 r. Minister Finansów przesłał do Stałego Komitetu Rady Ministrów aktualną wersję projektu ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej. W porównaniu z projektem z 2 lutego br. projekt zawiera znaczące zmiany.

Kto będzie podatnikiem?

Zgodnie z art. 5 planowanej ustawy podatek obejmie przychód ze sprzedaży detalicznej towarów. Sprzedażą detaliczną jest dokonanie w ramach działalności gospodarczej zbywcy odpłatnego zbywania towarów konsumentom. Natomiast konsumentem jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej lub osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, lecz nabywająca towary bez związku z działalnością. Rolnik ryczałtowy jest traktowany jak konsument.

Planowany podatek od sprzedaży detalicznej jest podatkiem jednofazowym. To znaczy, że podatek może zostać nałożony tylko na jedną fazę obrotu gospodarczego – sprzedaż detaliczną. Podatnikiem nowego podatku będą sprzedawcy detaliczni. Tym samym zrezygnowano z podziału podatników na „indywidualnych” sprzedawców i na sieci handlowe skupiające sprzedawców działających pod wspólną marką. Poprzednia wersja projektu określała sieć handlową jako franczyzodawcę i sprzedawców detalicznych upoważnionych lub zobowiązanych do korzystania z marki handlowej przez franczyzodawcę. Oznacza to, że aktualny projekt ustawy nie przewiduje opodatkowania sieci franczyzowych jako całości, tylko poszczególnych sprzedawców.

Sprzedawcami detalicznymi są osoby fizyczne, osoby prawne, spółki cywilne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, dokonujące sprzedaży detalicznej (art. 3 pkt 2) ustawy). Przedsiębiorcy inni niż sprzedawcy detaliczni np. dystrybutorzy lub hurtownicy, nie będą podlegać planowanemu podatkowi.

Art. 9 ust. 3 w brzmieniu z 2 lutego br. wprowadzał solidarną odpowiedzialność podmiotów tworzących sieć handlową za zobowiązania w podatku od sprzedaży detalicznej. Aktualny projekt ustawy nie zawiera regulacji o solidarnej odpowiedzialność franczyzodawców za zobowiązanie podatkowe franczyzobiorców.

Istotne jest również to, że w nowym projekcie ustawy na franczyzodawcy nie ciąży obowiązek sprawozdawczy dotyczących podatku należnego od sieci handlowej (dawny art. 9 ust. 5). W ślad za tym franczyzobiorcy nie będą obowiązani wpłacać podatku od całej sieci (dawny art. 9 ust. 6).

Projekt ustawy określa próg, od którego powstanie obowiązek podatkowy jako 17 mln. zł. przychodu netto miesięcznie. W większości przypadków franczyzobiorcy nie będą podlegali opodatkowaniu z względu na nieprzekroczenie przez nich progu przychodu. Szacunki ministerstwa finansów wskazują, że podatek potencjalnie może dotyczyć niewielkiej ilości sprzedawców detalicznych (wskazuje się liczbę kilkuset przedsiębiorców).

Przedmiot i transakcje wyłączone z opodatkowania

Przedmiotem opodatkowania będzie sprzedaż detaliczna towarów. Projekt ustawy definiuje towary jako rzeczy ruchome i ich części (art. 3 pkt 5). Według uzasadnienia do projektu ustawy zastosowanie będzie miała w tym zakresie definicja rzeczy ruchomych w kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 45 k.c. rzeczami ruchomymi są tylko przedmioty materialne. Dlatego z punktu widzenia podatku od sprzedaży detalicznej energia elektryczna i cieplna nie są rzeczami. Niestety niejasne jest użyte w projekcie ustawy sformułowanie “części rzeczy”. Z uwagi na to, że kodeks cywilny nie zezwala na to, aby części składowe rzeczy były przedmiotem obrotu, istnieje ryzyko sporów z organami podatkowymi w tym zakresie.

Ponieważ podatek koncentruje się na sprzedaży detalicznej w wielkopowierzchniowych placówkach handlowych, opodatkowaniu nie podlega sprzedaż prowadzona przez sklepy internetowe. Jest to znacząca zmiana w porównaniu do projektu ustawy z 2 lutego, który rozciągał opodatkowanie również na sklepy internetowe.

Niektóre kategorie towarów zostały wyłączone z opodatkowania. Dotyczy to m.in. sprzedaży:

§ gazu ziemnego dostarczanego do konsumentów za pośrednictwem sieci dystrybucyjnych i wody dostarczanej do konsumentów przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne;

§ olejów napędowych przeznaczonych do celów opałowych;

§ leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych refundowanych lub finansowanych w całości lub w części;

§ towarów zbywanych w ramach świadczenia usług gastronomicznych.

Niezależnie od tego czego dotyczy sprzedaż detaliczna, ustawa wprowadza próg 17 mln. zł. przychodu netto miesięcznie, od którego powstaje obowiązek podatkowy. Obowiązek podatkowy w danym miesiącu powstaje dopiero po przekroczeniu progu i dotyczy jedynie kwoty nadwyżki ponad wspomniany próg.

Podstawa opodatkowania

Podatek będzie obliczany od kwoty przychodów netto zarejestrowanych za pomocą kas rejestrujących stosowanych dla potrzeb podatku od towarów i usług.

Projekt ustawy wprowadza progresywną skalę opodatkowania, składającą się z dwóch stawek:

§ w przypadku miesięcznej sprzedaży w wysokości od 17 mln zł do 170 mln zł stawka wynosi 0,8 proc.;

§ nadwyżka miesięcznej sprzedaży ponad kwotę 170 mln zł stawka wyniesie 1,4 proc.

Zobowiązanie podatkowe będzie powstawało za okresy miesięczne. Deklaracja podatkowa oraz zapłata podatku powinny nastąpić do 25 dnia następnego miesiąca. W porównaniu z poprzednią wersją projektu ustawy zarówno próg, od którego powstaje zobowiązanie podatkowe oraz progi w skali podatkowej zostały znacząco podwyższone.

Pierwotnie planowana data wejścia w życie nowego podatku to 1 lipca 2016 r. W momencie przygotowania niniejszego artykułu projekt ustawy o podatku nie został jeszcze złożony do Sejmu. W trakcie prac parlamentarnych projekt ustawy może podlegać zmianom. Dlatego jest prawdopodobne, że moment obowiązywania podatku zostanie przesunięty w stosunku do pierwotnie planowanego.

Maciej Górski, doradca podatkowy, menedżer w dziale podatkowym Accace